Page 6 - ECO FRIENDLY - Amgen Teach 2021

Protokół Scripted Inquiry Karta pracy ucznia

imię i nazwisko uczestnika zajęć: ……………………………………………………………

Dwa oblicza efektu cieplarnianego

1. Wprowadzenie

„Bilans cieplny Ziemi został zakłócony wskutek nieustannie wzrastającego poziomu zawartości
ditlenku węgla w powietrzu atmosferycznym, ponieważ jego cząsteczki absorbują podczerwone
promieniowanie elektromagnetyczne, natomiast przepuszczają promieniowanie widzialne
i nadfioletowe. Promieniowanie słoneczne odbite od powierzchni Ziemi stanowi podczerwoną część
widma elektromagnetycznego. Im niższa jest temperatura promieniowania, tym większa jest długość
fali odpowiadająca maksimum energii odbitej od powierzchni Ziemi. Oznacza to, że promieniowanie
słoneczne docierające do powierzchni Ziemi jest tylko częściowo absorbowane, natomiast znacznie
większa jego część, która ulega odbiciu od powierzchni Ziemi, zostaje zaabsorbowana „po drodze”
i zatrzymana w atmosferze. Wraz ze zwiększeniem stężenia ditlenku węgla wzrastać będzie ilość
zatrzymanego promieniowania podczerwonego, co stanowi przyczynę wzrostu temperatury powietrza
w atmosferze. Zjawisko to zostało nazwane efektem cieplarnianym (szklarniowym), ponieważ zasada
zatrzymywania jest podobna do tej, która zachodzi w szklarni, gdzie szyby zmniejszają ubytek
promieniowania podczerwonego. (…)

Cząsteczki gazowe występujące w atmosferze, takie jak H2O, CO2, CH4, N2O, O3, CFC są zdolne do
pochłaniania charakterystycznej części widma promieniowania podczerwonego. Ilość
zaabsorbowanego promieniowania podczerwonego zmienia się wraz z rodzajem związku i jest
proporcjonalna do liczby cząsteczek danego związku w atmosferze. Ilość promieniowania słonecznego
docierającego do atmosfery ziemskiej jest zrównoważona ilością promieniowania opuszczającego
atmosferę. Wraz ze wzrostem ilości cząsteczek absorbujących promieniowanie podczerwone
w atmosferze zwiększeniu ulega temperatura, aż do momentu ustalenia się nowego stanu równowagi
między ilością promieniowania emitowanego
i pochłoniętego. W przypadku, gdy para wodna
lub ditlenek węgla byłyby nieobecne w atmosferze,
temperatura przy powierzchni Ziemi wynosiłaby
około 254K (-19℃) i życie nie mogłoby istnieć.”

Na podstawie: Chemia środowiska, Peter O’Neill,
PWN, 1997r., Warszawa, str.106-108

Uwaga: należy pracować w ubraniu ochronnym
z zastosowaniem regulaminu BHP pracowni
chemicznej

6