Page 5 - AMGEN TEACH - Paleta Natury 2019 - Eksperci IBSE

Karta pracy ucznia

Uczeń 1: …………………………………………………………… Uczeń 2: ……………………………………………………………

Tajemnice egipskich manusKryptów

Wprowadzenie

Stosowanie barwników naturalnych sięga czasów najodleglejszych, a kolebką sztuki farbiarskiej jest
niewątpliwie Azja Południowa, znana ze wspaniałej i bogatej roślinności. Najdawniejsze wiadomości
dotyczące barwienia jedwabiu pochodzą z Chin, gdzie już ok. 4000 lat temu znano nie tylko sposoby
barwienia indygiem, kermesem, zielenią chińską, lecz wykorzystywano je zawodowo.

[…]Dzięki badaniom grobowców egipskich stwierdzono, że i w Egipcie w tym samym okresie
farbiarstwo osiągnęło już wysoki poziom[…]
[…]Wiadomości z zakresu farbiarstwa przyjęli od Egipcjan Izraelici i zapewne Fenicjanie. Ci z kolei

przenieśli je do Grecji i Rzymu[….] Wielką rolę w dziejach farbiarstwa odegrała Wenecja[…]dzięki której
sztuka farbiarska przedostała się do Europy Środkowej i Wschodniej.

Kolor czerwony z marzanny:
Wełnę (1 kg) bejcuje się gotując ją 30-60 minut w kąpieli z dodatkiem 120-140 g ałunu i zostawia
w bejcy do ostudzenia. Następnie dokładnie wyciska i w kąpieli z 100-200 g marzanny farbuje 30-45
minut w temperaturze 70 st. C

W. Tuszyńska, Farbowanie barwnikami naturalnymi, wyd. „WATRA” Warszawa 1986.

Czym jest bejcowanie i co to jest ałun?

Bejcowanie (zaprawianie) tkaniny: uprzednie przygotowanie tkaniny do przyjęcia barwnika poprzez
jej gotowanie w roztworze chemicznym ałunu lub innych chemicznych lub biologicznych bejcach
(roztwór kwaśnego winianu potasu, wodorotlenku sodu, wodorotlenku potasu, amoniaku, widłak
(L. alpinus), szczaw (R. acetosa)).

Ałun: powszechnie stosowany roztwór siarczanu glinowo potasowego o wzorze: AlK(SO4)3*12H2O. Ałun
występuje naturalnie w postaci kryształu. Można kupić go w drogeriach w sztyfcie jako naturalny
dezodorant. W ubiegłym wieku służył mężczyznom zwłaszcza po goleniu – przykładanie kryształu
do skóry ułatwiało gojenie ran.

str. 5