Page 7 - jakby CO₂! - Eksperci IBSE 2019/2020 Amgen Teach
P. 7
stanem badań jest efektem działalności antropogenicznej. W 2015 roku po raz pierwszy wzrost ten
przekroczył 1℃.
Wzrost koncentracji CO2 bezpośrednio wpłynął na wzrost pochłaniania tego gazu przez oceany.
Dwutlenek węgla tworzy z wodą słaby kwas węglowy, który obniża pH wód oceanicznych.
Wchłanianie dodatkowej porcji CO2 przez wody oceaniczne powoduje nie tylko spadek
współczynnika pH, ale też zawartości dostępnych jonów węglanowych. Występują tu one przede
wszystkim w formie węglanu wapnia CaCO3, który jest podstawowym materiałem budulcowym
szkielecików zwierząt morskich. Reakcja wykorzystywana przez zwierzęta do budowy szkielecików
z węglanu wapnia wygląda następująco:
-
Ca 2+ + 2 HCO3 → CaCO3 + CO2 + H2O
Procesy chemiczne, w których powstają muszle i rafy koralowe są źródłem emisji CO2.
Budulcem w procesie tworzenia węglanu wapnia jest jon wodorowęglanowy. Zakwaszanie oceanów
przez pochłanianie dodatkowych ilości CO2, w wyniku czego rośnie ilość jonów wodorowęglanowych,
powinno ułatwiać organizmom budować swoje skorupki. Okazuje się, że jest to dla nich proces
niekorzystny. Zakwaszenie oceanów wywołuje spadek nasycenia wody jonami węglanowymi, przez co
roztwór staje się coraz mniej nasycony. To z kolei powoduje, że zbudowane z węglanu wapnia muszle
zamiast narastać, będą się rozpuszczać. Rozpuszczając się dostarczą kolejne porcje CO2, a to spowoduje
dalszą intensyfikację rozpuszczania skorupek. W ten sposób, na własnych oczach, obserwujemy jedno
z dodatnich sprzężeń zwrotnych w systemie klimatycznym.
Na podstawie:
Kardaś A., Popkiewicz M., Malinowski S., Nauka o klimacie, Wydawnictwo Sonia Draga oraz Wydawnictwo Nieoczywiste, Katowice 2019
Juda-Rezler K., Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008
Uwaga: należy pracować w ubraniu ochronnym z zastosowaniem regulaminu BHP pracowni
chemicznej.
1. Problem badawczy doświadczenia
W jaki sposób odczyn kwasowy wpływa na muszle różnych gatunków małży morskich?
………………………………………………………………………………………………………………………………….……………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
7/134