Page 8 - chemia_metodyka_kl7_demo

Cele lekcji

–potrafi prowadzić obserwacje i wyciągnąć wnioski Pytamy
z doświadczenia; Z czym ci się kojarzy pojęcie: materia?
–podaje przykłady z życia codziennego dotyczące poznanych Czy materia i substancja to jest to samo?
pojęć i zjawisk; W jaki sposób możemy odróżnić poszczególne substancje
–rozpoznaje poznane na lekcji substancje w przedmiotach od siebie?
codziennego użytku (np. grafit w ołówku). Jak traktować nieznaną substancję?
Wprowadzamy
Pojęcia: materia, substancja, właściwość, właściwość fizyczna,
właściwość chemiczna, sublimacja, resublimacja, parowanie,
skraplanie, krzepnięcie, topnienie.
Technikę pracy metodą SSC (chemii w małej skali).
Zasady bezpiecznego badania właściwości substancji
(np. zapach, palność).

Metody i formy pracy Środki dydaktyczne

pogadanka, pokaz nauczycielski, ćwiczenia uczniowskie sprzęt: szalki Petriego, probówki, klamerki / łapy do probówek
lub statywy na probówki, świeczka do podgrzewaczy / palnik,
drewniane patyczki, łyżeczki do odczynników, magnes, czajnik,
odczynniki (woda, sól kuchenna, ocet, proszek do pieczenia,
folia aluminiowa, olej roślinny, gwoździki, stearyna ze świec)
oraz barwne sole, np. siarczan(VI) miedzi(II) jako sól, która nie
jest biała, karty pracy

Odniesienie do podstawy programowej Czas trwania

wymagania ogólne: I.2; II.1; II.2; II.6; III 45 minut
wymagania szczegółowe: I.1; I.3; I.4

Komentarz merytoryczny
Warto przez cały czas odnosić się do osobistych doświadczeń uczniów i ich obserwacji z życia codziennego. Trzeba
uświadomić im, że z chemią stykają się codziennie i mają sporą wiedzę na temat różnych substancji, ale czasem wyma-
ga ona pewnego uporządkowania. Dobrze jest również zastosować element niespodzianki – znakomicie sprawdzają
się tu sole o intensywnych barwach i substancje o zaskakujących dla uczniów właściwościach (np. skatol – w dużym
stężeniu ma przykry zapach odchodów, w bardzo małym – zapach jaśminowy).

Przebieg lekcji

Faza wstępna
1. N. przedstawia uczniom cele lekcji w taki sposób, aby widzieli oni sens w podjętych na lekcji działaniach.
2. N. wprowadza uczniów w tematykę lekcji, przypominając o przestrzeganiu zasad BHP w pracowni chemicznej.

3. N. przeprowadza pokaz:
– prawidłowe sprawdzenie zapachu substancji: wachlującym ruchem dłoni nakierowuje opary substancji (np.
octu) umieszczonej w probówce w kierunku nosa, probówkę trzyma w bezpiecznej odległości od twarzy swojej
i uczniów,
– ogrzewanie substancji – wylot probówki skierowany w stronę, w której nie ma żadnej osoby, a probówka jest napeł-
1
niona maksymalnie do swojej objętości. Możemy to wykorzystać do wytworzenia pary wodnej. Przy ogrzewaniu
3
bardzo małej ilości substancji, np. przy zastosowaniu techniki SSC (chemii w małej skali), wylot probówki może być
skierowany ku górze.

Faza wykonawcza

4. N. bazuje na wiedzy uczniów dotyczącej zmian pór roku, zjawisk atmosferycznych i ich obserwacji i przypomina
o stanach skupienia, w jakich mogą występować substancje oraz o zjawiskach, takich jak: parowanie, skraplanie,
topnienie, krzepnięcie, sublimacja, resublimacja.

36 Scenariusze lekcji