Page 10 - chemia_metodyka_kl7_demo

Przebieg lekcji

Faza wstępna
1. N. prezentuje uczniom w jednym moździerzu starte i rozdrobnione zimne ognie, a w drugim – wypalone zimne ognie
(np. z poprzedniej lekcji). Zadaje pytania: Co może się znajdować w moździerzach? Czy zawartość obu moździerzy
jest taka sama? Jakie różnice można obserwować w jednym i drugim przypadku?
2. N. wyjaśnia uczniom (jeśli zagadka nie została rozwiązana), że w pierwszej parownicy są starte sztuczne ognie, w dru-
giej to, co zostało po ich wypaleniu.

3. N. przeprowadza pokaz, ścierając sztuczne ognie do nowego moździerza, i pyta: Czy po zdrapaniu substancji z druci-
ka to nadal są zimne ognie? Czy rozdrobnienie wpłynie na ich właściwości? Podczas zainicjowania spalania N. na-
kłania uczniów, aby podawali na głos swoje obserwacje.
4. N. wraz z uczniami buduje definicje zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej, które uczniowie zapisują w zeszytach.

Faza wykonawcza

5. N. zapoznaje uczniów z celami lekcji.
6. N., w zależności od warunków, przeprowadza pokaz albo wspólnie z uczniami wykonuje doświadczenia 2 i / lub 3
ze s. 19 w podręczniku.

7. W drugim wariancie (jeśli warunki nie pozwalają na przeprowadzenie powyższych doświadczeń) N. dzieli klasę na
grupy. Każda z grup otrzymuje jeden wylosowany przedmiot. Do wyboru np.: kartka, jajko, tabletka musująca, zapałki,
pojemnik z gazem do napełniania zapalniczek / zapalniczka, żel do dezynfekcji rąk (na bazie etanolu), podgrzewacz.
N. prosi uczniów, aby podali przykłady zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej z wykorzystaniem tego przedmiotu.

Można również zademonstrować doświadczalnie niektóre z propozycji uczniów.

Przedmiot Zjawisko fizyczne Reakcja chemiczna

kartka pocięcie, podarcie, złożenie kartki spalenie kartki papieru
jajko rozbicie ugotowanie (ogrzanie białka w probówce)

tabletka musująca rozkruszenie wrzucenie do wody
zapałka złamanie spalenie

gaz do zapalniczek rozprężenie gazu spalenie gazu
żel do dezynfekcji rozsmarowanie żelu na dłoni podpalenie żelu na szklanej szalce
Petriego

parafina z podgrzewaczy rozgniatanie, topienie zapalenie podgrzewacza

8. N. może również rozdać Chem-Matę (karta pracy nr 8), na której uczniowie wykonują proste doświadczenia związa-
ne z tematem lekcji. Instrukcja znajduje się na Chem-Macie. Po skserowaniu karty wystarczy ją włożyć do koszulki na
dokumenty (ale nie koszulki typu kryształ) i na niej wykonać doświadczenia.

Faza podsumowująca
9. N. zaprasza uczniów do zabawy ruchowej. Wydziela w klasie lub poza nią obszar, gdzie uczniowie będą mogli się
przemieszczać. Na podłodze rysuje linię, nakleja linię za pomocą taśmy malarskiej. Po jednej stronie uczniowie będą
się ustawiać, jeśli usłyszą opis lub cechę zjawiska fizycznego, a po drugiej – jeśli stwierdzą, że opis dotyczy reakcji
chemicznej. N. czyta np.: „w jej wyniku nie powstają nowe substancje”; „w jej wyniku powstają substancje o odmien-
nych właściwościach”. Dodatkowe przykłady znajdują się w zadaniu 1 na s. 21 w podręczniku.
10. Praca domowa
Co by się stało, gdyby nagle przestały zachodzić reakcje chemiczne? Podaj kilka przykładów (opcjonalnie: Wykonaj
zadanie 4 na s. 9 w zeszycie ćwiczeń).

38 Scenariusze lekcji